Pomysł uatrakcyjnienia placu wokół pomnika Mikołaja Kopernika, który znajduje się przy I Liceum Ogólnokształcącym w Krośnie, pojawił się w szkole już w 2020 roku. Rok później Hanna Lazarowicz, nauczycielka i mieszkanka Śródmieścia, zgłosiła projekt do sfinansowania w ramach budżetu obywatelskiego.
"Zmiana otoczenia wokół pomnika wpisze się w istniejącą estetykę dzielnicy oraz będzie spójna z planowaną rewitalizacją terenu tzw. Ronda. Dodatkowo, uzyskane miejsce będzie dostępne dla wszystkich mieszkańców dzielnicy i miasta, stanowiąc estetyczny punkt dla odpoczynku i spotkań" – argumentowała.
W 2022 roku projekt uzyskał akceptację mieszkańców i został skierowany do realizacji. Udało się to w tym roku.
Wokół cokołu pomnika Kopernika powstaje już granitowa ława w kształcie kolistym, a przy niej również granitowa kula z cytatem Mikołaja Kopernika. Materiał nawiązuje do istniejącej posadzki oraz cokołu pomnika.
- Oba elementy, oraz ich geometria, nawiązują swoją formą do astronomii. Okrągła ławka nawiązuje do orbit, wzdłuż których poruszają się planety, a granitowa kula jest metaforą Słońca i nawiązuje do kuli ziemskiej trzymanej przez postać Kopernika - wyjaśnia Karolina Częczek, która wraz z Edytą Sołtysik, przy współpracy z Wydziałem Rozwoju Urzędu Miasta, zaprojektowały Ławkę Kopernikańską.
Karolina Częczek to architektka, która pochodzi z Krosna, jest absolwentką I LO w Krośnie, Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej i Yale School of Architecture w USA. Na co dzień mieszka i pracuje w Nowym Jorku, jest wykładowczynią na Yale School of Architecture, a od kilku lat pracuje nad projektami również w Polsce. Więcej pisaliśmy o niej tutaj.
Z kolei Edyta Sołtysik pochodzi z Rymanowa, też jest absolwentką I LO w Krośnie i Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej. Na co dzień mieszka w Londynie i pracuje w biurze Foster + Partners.
W pobliżu obiektu mają też zostać dokonane nasadzenia (w opisie projektu w budżecie obywatelskim jest mowa o żywopłocie z cisów).
Same prace kamieniarskie i instalacja obiektu kosztowały ponad 100 tys. zł. Wykonanie powierzono zakładowi kamieniarskiemu Gran-Mar - Tadeusz Wilusz z Jedlicza. Inwestycja ma zostać zakończona planowo 31 sierpnia br.
Pomnik, przy którym powstaje ława, przedstawia polskiego astronoma Mikołaja Kopernika na cokole w ujęciu do pasa. Kopernik opiera się lewą ręką na kuli ziemskiej, drugą ręką przysłania oczy, patrząc w niebo. Odsłonięto go w 1973 roku, podczas trwania ogólnopolskich obchodów 500. rocznicy urodzin astronoma, zwanych Rokiem Kopernikańskim. Autorem pomnika był Stanisław Kochanek.
Ławka Kopernikańska powstaje z kolei w 550. rocznicę urodzin Kopernika. Z tej okazji odbył się m.in. przemarsz uczniów ulicami Krosna.
To nie koniec zmian w tej okolicy. Miasto zarezerwowało też w tym roku środki na dokończenie prac projektowych na przebudowę starego ronda (190 tys. zł) oraz dalszą przebudowę ul. Staszica - wykonanie nawierzchni jezdni i chodników z kostki granitowej, budowę kanalizacji deszczowej oraz oświetlenia ulicznego (1,6 mln zł).
W pierwszy dzień roku szkolnego 2023/24 ławeczka została oficjalnie odsłonięta i oddana do użytku.