Krótkofalarstwo, inaczej zwane radiową służbą amatorską, to hobby polegające na nawiązywaniu łączności radiowych na wydzielonych pasmach radiowych przy pomocy radiostacji. Ci, którzy korzystali z popularnego wśród kierowców CB Radio uprawiali rodzaj krótkofalarstwa, tyle że w ograniczonym stopniu, na paśmie dostępnym dla wszystkich.
Ponad rok temu został reaktywowany w Krośnie Klub Łączności Ligi Obrony Kraju o krótkofalarskim znaku wywoławczym SP8KBN. Siedziba klubu mieści się przy ul. Tysiąclecia 18A (naprzeciw WORD, budynek za nauką jazdy LOK). W czwartki odbywają się tu spotkania miłośników krótkofalarstwa. Przychodzą nie tylko ci, którzy łącznościami radiowymi zajmują się wiele lat, ale także osoby, które dopiero poznają urok rozmów z egzotycznymi miejscami na całym świecie.
- Krótkofalarstwo jest zamiłowaniem, któremu pasjonaci pozostają wierni przez całe życie - uważa Dariusz Lewczak, kierownik krośnieńskiego klubu. - Wielką zaletą klubu jest to, że każdy może zasiąść za mikrofonem radiostacji i spróbować swoich sił, korzystając z pomocy licencjonowanych radiooperatorów.
Dla tych, którzy samodzielnie chcą prowadzić łączności, klub przeprowadza szkolenia przygotowujące do zdania egzaminu na międzynarodowy certyfikat radiooperatora czyli licencję krótkofalarską. Po zdaniu państwowego egzaminu przyznany i niepowtarzalny na całym świecie indywidualny znak wywoławczy stacji służy wielu krótkofalowcom jako drugie nazwisko. - Wielu nadawców na świecie całymi latami zna się z radiowych kontaktów tylko po znakach wywoławczych i imionach. Tym większą satysfakcją jest osobiste spotkanie - mówią krótkofalowcy. Takie odległe i unikalne łączności radiooperatorzy potwierdzają sobie wysyłając do siebie tzw. karty QSL (jest to karta podobna do pocztowej, zawiera wszystkie informacje o krótkofalowcu oraz miejscu jego zamieszkania uzupełniona o dane i opis przeprowadzonej łączności). Krótkofalowcy uczestniczą też w zawodach krótkofalarskich.
Ale krótkofalarstwo to nie tylko "łączność". To coś więcej. - Krótkofalowcy z poświęceniem pracują też w czasie katastrof i klęsk żywiołowych, niosąc pomoc i uzupełniając profesjonalną łączność radiową różnych służb - mówi Dariusz Lewczak. - Niesamowitą zaletą krótkofalarstwa jest możliwość pracy w eterze na własnoręcznie skonstruowanych urządzeniach radionadawczych. Krótkofalowcy obecnie pracują w eterze nie tylko na fonii, obok wciąż popularnej telegrafii używają też różnych nowoczesnych metod emisji sygnałów radiowych, również cyfrowych.
- To szerokie hobby, każdy znajdzie w nim interesującą dla siebie dziedzinę, począwszy od kontaktów z innymi kontynentami, poprzez własne konstrukcje urządzeń, a kończąc na łącznościach prowadzonych ze stacją kosmiczną ALFA lub poprzez odbicia swojego sygnału od księżyca - mówią krótkofalowcy z Krosna.
Pasjonaci krótkofalarstwa napotykają jednak czasem problemy w swojej działalności, na przykład jeśli chodzi o instalowanie anten na dachach bloków i domów wielorodzinnych. - Choć rzecz ta jest uregulowana prawnie, wspólnoty mieszkaniowe oraz spółdzielnie mieszkaniowe znajdują bezsensowne powody, aby nie dopuścić do instalacji anten. Nie zdają sobie zupełnie sprawy, że obecność krótkofalowca w dużym skupisku ludzkim podwyższa poziom bezpieczeństwa na wypadek zagrożenia zdrowia lub życia ludzkiego właśnie poprzez sprawną łączność radiową - tłumaczą krótkofalowcy.
Klub łączności SP8KBN powstał w Krośnie przed rokiem 1955, jako jedna z form działalności Ligi Przyjaciół Żołnierza. Pierwszą siedzibą klubu było pomieszczenie w Domu Młodego Robotnika przy Hucie Szkła nr 1 w Krośnie. Kierownikiem klubu był radiotechnik Marian Szopa. On też skonstruował pierwszy klubowy nadajnik telegraficzny. Do odbioru służył wojskowy lotniczy odbiornik US-P. Na tych lampowych urządzeniach pierwsze krótkofalarskie kroki stawiała krośnieńska młodzież uczęszczająca na klubowe spotkania. Gdy klub rozpoczął kurs na świadectwo radiooperatora, podstawowy kurs radiotechniki wykładał Marian Szopa, natomiast zajęcia z telegrafii prowadził krótkofalowiec Marian Nawrocki SP8VD.
Po krótkiej przerwie i reorganizacji, klub otrzymał nową siedzibę w budynku kina "Pionier" (dawnym przedwojennym budynku Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół"). Pewną atrakcją seansów kinowych w "Pionierze" były telegraficzne tony pochodzące z klubowej radiostacji i nakładające się na ścieżkę dźwiękową wyświetlanych filmów.
Lata osiemdziesiąte to następna zmiana siedziby klubu. Został on przeniesiony do adoptowanego przez LOK mieszkania na czwartym piętrze w bloku przy ulicy 1000-lecia naprzeciwko zajezdni PKS-u. W tym okresie klubem opiekuje się Stanisław SP8BVG, który organizuje kurs telegrafii w Zespole Szkół Mechanicznych w Krośnie. Pojawiają się też nowi klubowicze.
Po adaptacji pomieszczenia klubu na szkoleniową pracownię radiotechniczną, SP8KBN zostaje przeniesiony do pomieszczenia znajdującego się w siedzibie Zarządu Wojewódzkiego LOK w Krośnie przy ulicy Tysiąclecia 18. W nowym miejscu, klub prowadzony przez Janka SP8OOA, dalej aktywnie pracował w eterze. W klubie w 1987 roku zorganizowano kurs przygotowujący do egzaminu na świadectwo radiooperatora. Po zdaniu egzaminu na licencję krótkofalarską przez uczestników kursu, w Krośnie pojawili się nowi licencjonowani krótkofalowcy. Operatorzy klubu szkolili również przyszłych wojskowych radiotelegrafistów.
Lata dziewięćdziesiąte i przemiany zachodzące w Polsce w tym okresie spowodowały spowolnienie działalności klubowej. Wiele klubów w kraju przestało być finansowanych z budżetów LOK i ZHP, wiele również uległo rozwiązaniu. Łatwiejszy dostęp do fabrycznego sprzętu krótkofalarskiego, kiedyś dostępnego tylko w klubach łączności, spowodował masowe powstawanie nowych radiostacji indywidualnych i spadek zainteresowania działalnością w klubach. Okres ten w dobrej kondycji przetrwały kluby mające siedzibę w szkołach średnich i wyższych oraz mające dużo członków i dysponujące darmowym lokalem lub sponsorami. Obecnie w kraju jest kilkadziesiąt klubów krótkofalarskich, w których aktywnie działa młodzież szkolna i gimnazjalna, studenci oraz radioamatorzy i krótkofalowcy.
- Serdecznie zapraszamy do naszego klubu wszystkich zainteresowanych krótkofalarstwem. Chcemy pokazać młodzieży nasze hobby i zachęcić do spróbowania własnych sił w eterze na nowoczesnym sprzęcie radiokomunikacyjnym. Posiadamy również kolekcję zabytkowych urządzeń radiowych i fachową biblioteczkę. Ale przede wszystkim zależy nam na tym, aby młodzi przejęli od nas historię i tradycję naszego klubu, co na pewno będzie skutkować pojawianiem się w eterze nowych krótkofalowców. Z nową, energiczną i koleżeńską załogą klub dalej będzie niepowtarzalną wizytówką Krosna w radiowym eterze - zachęca Dariusz Lewczak.
Spotkania w klubie odbywają się w czwartki, od godz. 17.00. - Chcemy zorganizować kurs krótkofalarski na majowy termin egzaminów. Zależy nam na 3-4 osobach, których pochłonie ta pasja. Polecamy to zainteresowanie i umiejętności np. uczniom szkół przygotowujących do pracy w służbach mundurowych. Kontakt e-mail: sp8kbn@op.pl