Portalu
Uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej odbyła się w poniedziałek (17.09) w kościele farnym. To symboliczna data, nawiązująca do wydarzeń z 1939 roku, kiedy to na będącą w stanie wojny z hitlerowcami Polskę napadły wojska ZSRR.
Tablica przypomina ofiary sowieckiej zbrodni z 1940 roku. Wtedy NKWD zamordowało blisko 22 tysiące Polaków. Ich ciała znalazły się w zbiorowych mogiłach, m.in. w Katyniu, Miednoje i Charkowie. Zginęli od strzału w tył głowy.
Ofiarami była polska elita: oficerowie Wojska Polskiego i policji, urzędnicy administracji państwowej, lekarze, nauczyciele, inżynierowie, prawnicy, ludzie kultury, przedstawiciele wielu innych zawodów. Zginęli jako uznani za "wrogów władzy sowieckiej". Wśród nich blisko setka osób związanych z Krosnem: mieszkańców, osób z okolic Krosna i tych, których rodziny osiedliły się później w naszym mieście.
Ich nazwiska wymienione zostały na tablicy, która zawisła w Bazylice Kolegiackiej w Krośnie, a sylwetki, profesje i okoliczności śmierci opisał Czesław Nowak, prezes Powiatowego Klubu Historycznego. Przypomniał, że wśród zabitych znalazła się 33-osobowa grupa uczniów i absolwentów krośnieńskich szkół, z kolei spośród 600 zamordowanych oficerów lotnictwa, 24 pochodziło ze Szkoły Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich w Krośnie.
- W okresie międzywojennym lotnictwo miało ogromne znaczenie dla mieszkańców Krosna i podobnie jak przeniesiona z Bydgoszczy w 1938 roku Szkoła Podoficerów Lotnictwa było chlubą miasta - mówił Czesław Nowak. - 4 września 1939 roku szkołę ewakuowano do Łucka. Tam chcąc obronić się przed atakami niemieckimi wyjechali trzema kolumnami w stronę granicy rumuńskiej. Jednej to się udało, dwie pozostałe dostały się do niewoli sowieckiej, a los oficerów dopełnił się w Katyniu i Charkowie.
Sporą grupę wymienioną na tablicy stanowią jeńcy obozu w Ostaszkowie zamordowani w Twerze, pochowani w Miednoje. Głównie to funkcjonariusze Policji Państwowej z Krosna. - Straty funkcjonariuszy policji państwowej wyniosły w sumie 9 700 osób - mówił historyk. - Dotychczas są rozpoznane groby ponad 6 000, tych pochowanych w "niebieskiej ziemi" w Miednoje. To określenie pojawiło się po pracach ekshumacyjnych w latach 90., gdy odsłonięto groby zawierające ziemię o niebieskim odcieniu - cień nadały mundury policyjne zakopane tam w 1940 roku wraz z pomordowanymi.
Najstarsi z zamordowanych krośnian mieli ponad 50 lat, ale aż 22 nie przekroczyło 30. roku życia.
- Chociaż od zbrodni katyńskiej minęło 72 lata pozostaje wciąż aktualne pytanie, ile jeszcze czasu potrzeba, by Polska uzyskała pełną dokumentację - mówił Czesław Nowak. - W ostatnim 20-leciu niepodległej Polski otworzyła się możliwość uczczenia pamięci bohaterów i ofiar. Dlatego opasujemy polską ziemię tysiącami pomników, tablic i dębów katyńskich po to, by sens ich ofiary nie został zapomniany.
Na czele komitetu organizacyjnego uroczystości upamiętniających ofiary zbrodni stał ks. Karol Bryś, proboszcz parafii Trójcy Przenajświętszej oraz poseł Piotr Babinetz.
Lista oficerów Wojska Polskiego i funkcjonariuszy Policji Państwowej związanych z Krosnem zamordowanych przez Sowietów w 1940 roku
mjr Józef Baran
kpt. Rudolf Beck
por. Jerzy Cienciała
mjr Stanisław Czerwiński
ppłk Tadeusz Dzierzgowski
kpt. Władysław Jakowlew
mjr Stanisław Kawczak
ppłk Kazimierz Knapik
kpt. Robert Krupa
mjr Kazimierz Makówka
por. Bazyli Marszałek
por. Mieczysław Mielech
kpt. Stanisław Miezin
mjr Brunon Mówka
mjr Stefan Olesiński
płk. Edmund Ostrowski
ppłk Jan Pelczar
por. Władysław Pelczar
por. Michał Pilch
mjr Karol Rożek
kpt. Michał Seredyński
mjr Józef Stryjski
płk. Władysław Suryn
kpt. Józef Świderski
kpt. Antoni Tarnawski
por. Witold Tietze
płk. Józef Trepto
mjr Roman Trybulski
por. Jan Wachal
mjr Edmund Westrych
por. Jan Wianecki
płk. Adam Zaleski
por. Zygmunt Zdrzałka
kpt. Jan Bienia
por. Kazimierz Brzana
por. Józef Burzyński
por. Władysław Cholewiak
kpt. Tadeusz Ciesielski
kpt. Władysław Dworczak
por. Józef Franciszczak
por. Władysław Godula
mjr Andrzej Górka
mjr Franciszek Hejnar
mjr Władysław Jagodziński
mjr Stanisław Janocha
por. Aleksander Karp
por. Władysław Korczak
kpt. Franciszek Korona
kpt. Kazimierz Kubicki
mjr Jan Nidecki
por. Eugeniusz Opaliński
por. Władysław Parfinski
por. Tadeusz Pękalski
por. Tadeusz Samborski
kpt. Marian Sanok
kpt. Rudolf Słowik
mjr Roman Stelmach
kpt. Jan Szczeklik
mjr Karol Szopa
por. Tadeusz Tuleja
kpt. Bolesław Waś
por. Walenty Wichliński
kpt. Piotr Wilk
asp. Franciszek Ambicki
ppor. Stanisław Brzana
asp. Marian Czarnecki
asp. Bronisław Domagała
asp. Stanisław Drożdż
asp. Józef Górniak
ppor. Karol Hübsch
asp. Stajnisław Jakubowski
mjr ks. Mieczysław Janas
asp. Stanisław Kalinowski
asp. Stanisłóaw Kasprzyk
asp. Józef Klimek
asp. Piotr Klimek
asp. Emil Konopka
asp. Franciszek Krupa
ppor. Józef Krzanowski
asp. Józef Kubal
por. Wojciech Kuliga
asp. Jan Lemech
asp. Antoni Lubiszewski
asp. Wincenty Łuszczyna
asp. Stanisław Majkowski
asp. Marian Makowiec
asp. Alojzy Markiewicz
asp. Władysław Myśliwiec
asp. Franciszek Perec
asp. Jan Proszak
asp. Ignacy Samołyk
asp. Franciszek Serwiński
asp. Józef Teneta
asp. Władysław Toczek
asp. Michał Wiater
asp. Stanisław Woliński
asp. Jan Wojdyła
asp. Kazimierz Wróbel
mjr Stanisław Jugendfein
por. Józef Paczosa
