Kwiatkowska
- Prawidłowe żywienie jest ważne, jednak największe znaczenie ma u dzieci - mówi Sabina Jelińska, dietetyk kliniczny oraz manager cateringu dietetycznego Dor4fit. Jest to powiązane z dorastaniem.
- Niedobory ilościowe i jakościowe w żywieniu dzieci przyczyniają się do pogorszenia ich stanu zdrowia. Wpływają negatywnie na układ odpornościowy, krążeniowo-oddechowy, zaburzają prawidłowy rozwój tkanki kostnej oraz powodują nadmierną drażliwość i zmniejszenie koncentracji, a w konsekwencji może to prowadzić do osiągania gorszych wyników w nauce - tłumaczy.
Podstawą działań szkół w kierunku zdrowego odżywiania stał się unijny „Program dla szkół”. Jego celem jest nieodpłatne dostarczanie dzieciom owoców i warzyw oraz mleka i produktów mlecznych. - Owoce i warzywa powinny być jedzone przez uczniów w trakcie każdego posiłku - podkreśla dietetyk.
W programie biorą udział wszystkie szkoły podstawowe w Krośnie. Kilka razy w tygodniu dzieciom rozdawane są owoce (jabłka, gruszki, truskawki, śliwki), warzywa (marchew, rzodkiewki, papryka, pomidorki, kalarepa) oraz mleko i produkty mleczne (jogurt, kefir, serek twarogowy).
Pierwsza lekcja. Dzieci zamiast podręczników i zeszytów wyciągają z plecaków deseczki i śniadaniowe pojemniki, w których kryje się pieczywo, warzywa, owoce, ser, jajka i wędliny. Ubrane w fartuszki starannie wycinają w produktach kształty, najczęściej oczy, usta i nos, tworząc przy tym własne, niepowtarzalne kanapki. Na tablicy widnieje napis „Śniadanie daje moc”.
„Śniadanie daje moc” to ogólnopolska akcja, która odbywa się 8 listopada w Europejski Dzień Zdrowego Jedzenia i Gotowania. To dzień, w którym nauczyciele uczniów klas 1-3 szkół podstawowych przekazują najmłodszym cenne informacje na temat zdrowego odżywiania. Dzieci przynoszą do szkoły zdrowe produkty i rozpoczynają lekcje od wspólnego przygotowania śniadania. W tym roku wzięły w nim udział Szkoły Podstawowe nr 6 i nr 4 w Krośnie.
- Akcja zwiększyła świadomość uczniów na temat zdrowego odżywiania. To również wspaniała zabawa i integracja podczas prac grupowych – mówi Zofia Langner, nauczyciel zajmujący się promocją zdrowia w Szkole Podstawowej nr 6.
Wspólnemu przygotowywaniu śniadania towarzyszą często rozmowy o zdrowym odżywianiu oraz tematyczne czytanki. - Uczniowie klasy III zainspirowani jedną z czytanek postanowili założyć zeszyt, w którym stawiają koleżankom i kolegom z klasy plusy za zdrowe śniadanie, czyli takie, w którym znajduje się warzywo lub owoc – mówi z dumą Ewa Macierzyńska, nauczyciel w Szkole Podstawowej nr 4.
Akcją angażującą dzieci do samodzielnego przygotowywania posiłków jest także Dzień Zdrowej Żywności w Szkole Podstawowej nr 8.
- Pomysłodawcami działania były dzieci. Prowadzimy je już od 4 lat. Korzystają z niego zarówno dzieci, jak i nauczyciele - mówi Marta Habrat, dyrektor SP 8.
Na korytarzu przy wejściu do szkoły ustawiony jest duży stół, a na nim domowe ciasta, owocowe galaretki, sałatki oraz świeżo wyciskane soki. Wszystko można kupić za kilka złotych. Smakołyki przygotowują dzieci razem z rodzicami, którzy czasem pomagają im także w zarządzaniu stoiskiem.
W ciągu roku każda klasa ma szansę wystawiać swoje produkty. Jest to jednocześnie pomysł na dodatkowe fundusze na wycieczkę szkolną, która odbywa się pod koniec roku.
Innym działaniem SP 8 jest także ograniczenie słodyczy, chipsów oraz słodzonych i gazowanych napojów w sklepiku szkolnym.
Słone i wysokokaloryczne chipsy zastąpiły chipsy z suszonych jabłek, które na miejscu przygotowuje pani Róża, właścicielka sklepiku. - Dzieci często nie chcą jeść surowych jabłek. Ta alternatywa smakuje im tak bardzo, że niejednokrotnie pani Róża nie nadążała z ich przygotowywaniem - mówi dyrektor.
To także ważny aspekt właściwego odżywiania. Przerwy w szkołach trwają zazwyczaj 10 minut, a dzieci jedzą w pośpiechu na korytarzach. W niektórych placówkach postanowiono to zmienić.
- Mamy zwyczaj, aby celebrować przerwę śniadaniową. Dzieci w klasach 1-3 nie wychodzą wtedy na korytarz, tylko pozostają w salach, gdzie mogą kulturalnie i spokojnie zjeść - mówi Gabriela Wróbel, p.o. dyrektora w SP 10.
W Szkole Podstawowej nr 3 wyremontowano stołówkę, dzięki czemu stała się jednym z ulubionych miejsc uczniów. - Z racji tego, że bardzo dużo osób korzysta z obiadów przygotowywanych na miejscu, aby dzieci bez pośpiechu mogły jeść posiłki, postanowiliśmy wydłużyć dwie przerwy obiadowe do 20 minut - mówi Dorota Patejko, dyrektor SP 3.
Uzupełnieniem zdrowego odżywiania są także napoje. - W diecie dzieci szczególnie ważne jest regularne podawanie płynów, głównie wody, ale także naturalnych soków oraz mleka - mówi Sabina Jelińska.
Z początkiem roku szkolnego w Szkole Podstawowej nr 3 powstało źródełko, czyli miejsce, w którym uczniowie i nauczyciele mogą bezpłatnie czerpać wodę pitną bez potrzeby kupowania jej w automacie czy noszenia do szkoły z domu.
- Pomysł narodzil się z inicjatywy Rady Rodziców. Zakupiliśmy specjalny filtr wbudowany na stałe. Źródełko jest dostępne, dodatkowo oświetlone, ozdobione kwiatami, przyjazne - mówi dyrektor i dodaje: - U nas wszystkie dzieci mają w szkole otrzymały swój bidon. Jednym ze sposobów promocji zdrowia są wspólne integracyjne rajdy szkolne, po ostatnim - czerwcowym - pamiątką dla uczniów i nauczycieli były bidony z logo szkoły.
W Szkole Podstawowej nr 6 nie ma sklepiku ani automatów. Wodę w klasach zapewniają rodzice, a gdy jej zabraknie można ją zakupić w sekretariacie. - Dzięki temu dzieci nie mają dostępu do słodyczy, chipsów i gazowanych napojów - mówi Zofia Langner, nauczyciel w SP 6.
- Ważne jest, aby codzienna dieta nie była monotonna, spożywanie każdego dnia różnych produktów spożywczych jest gwarancją dobrego rozwoju i zdrowia - podsumowuje dietetyk.
Uczniowie wiedzą to miedzy innymi dzięki akcji "Bycie fit jest git". To projekt, który angażuje młodzież w starszych klasach. Trzy lata temu stworzyły go cztery krośnianki: Karolina Krajmas, Ewelina Cieśla, Kaja Armata i Dominika Nitka. Pisaliśmy o nich tutaj. Od tego czasu rozwinęły projekt i teraz współtworzą go ze Stowarzyszeniem Polska Ekologia. Dziewczyny odwiedzają szkoły podstawowe oraz licea na terenie województwa podkarpackiego.
- Naszym celem jest uświadamianie młodzieży w kwestii odżywiania. Zwracamy uwagę na to, jakie składniki zawierają konkretne produkty i jaki mają na nas wpływ. Chcemy też pokazać, że zdrowe odżywianie może być smaczne i proste - tłumaczą.
Akcja "Bycie fit jest git" odbyła się w Szkołach Podstawowych nr 3, 12 i 15 w Krośnie. - W ciągu roku odwiedziłyśmy 20 szkół. Będziemy kontynuować projekt i pojawiać się w kolejnych szkołach - mówi Karolina Krajmas.
Zobacz galerię zdjęć z akcji "Śniadanie daje moc".
Nim zaczniecie krytykować sklepiki szkolne i stołówki (bo widzę że już się zaczęło) to jestem ciekaw kto na mikołaja czy gwiazdkę podarował swoim dzieciom suszone jabłka czy zrobił ciasteczka z marchewki czy soi ? A tak na marginesie to bez cukru nie ma życia, jest podstawowym paliwem energetycznym i jego brak doprowadzi do poważnych zaburzeń. Szkodzi jedynie nadmiar i to warto kontrolować, ale zakazywanie jedzenia słodkiego to totalna głupota. tak na marginesie - w jabłkach czy w marchewce też jest pełno cukru podobnie jak w pączkach czy rurce z kremem. Żeby było jasne akcja "Bycie fit jest git" to bardzo dobra akcja, krytykuję jedynie "wylewanie łez" przez ignorantów z powodu pączka w sklepiku szkolnym czy słodzonej herbaty.
W SP8 w sklepiku są chrupki, tony cukierków i batoników, poza tym na tych "dniach zdrowej żywności" większość sprzedawanych przedmiotów to ciasta i desery, które nie są zdrowe. Kubków na wodę nie ma, bo to "nieekologiczne".
