Historia

"Polska na emigracji" - wystawa w Muzeum Podkarpackim

  • Wystawa prezentuje najważniejsze zabytki przekazane w darze z Francji. Do Krosna trafiło blisko 9 tysięcy poloników.
  • 15 maja 2021 (sobota) - 31 stycznia 2022 (poniedziałek)
  • Muzeum Podkarpackie (Krosno, ul. Piłsudskiego 16)
  • Bilet zwykły - 10 zł, bilet ulgowy - 7 zł

Wernisaż wystawy odbędzie się 15 maja o godz. 18:15. Wcześniej, o godz. 16.30 w Bazylice Kolegiackiej (fara) odbędzie się uroczysta msza św. połączona z wmurowaniem urny z ziemią z grobów katyńskich pod Tablicę Pamięci.

Zbiory Stowarzyszenia, które powstało w marcu 1993 roku w Paryżu, stanowią niezwykłe świadectwo służby, pracy i poświęcenia wielu pokoleń Polaków żyjących na emigracji, ludzi, którzy walczyli o niepodległą Ojczyznę, dbali o zachowanie jej kultury i dziedzictwa. Wśród zabytków przekazanych do Muzeum Podkarpackiego w Krośnie znajduje się wiele cennych eksponatów z okresu od XVII do XX wieku. Kolekcję tworzą unikatowe archiwalia, fotografie, plakaty, dzieła sztuki, dewocjonalia, mundury, sztandary, odznaczenia i publikacje. Wśród nich do najcenniejszych należą pamiątki po płk. Leopoldzie Kraczkiewiczu - Złoty Krzyż Virtuti Militari IV klasy nadany w 1831 roku i Francuska Legia Honorowa.

Bogaty zbiór fotografii zawiera wyjątkowe zdjęcia: Ignacego Jana Paderewskiego i gen. Władysława Sikorskiego z ich odręcznymi autografami. Ponadto fotografie prezentujące legionistów, (przyjazd żołnierzy Błękitnej Armii gen. Józefa Hallera do Polski) czy zdjęcia z okresu międzywojennego i drugiej wojny światowej ukazujące Wojsko Polskie. Pozostałą część zbioru stanowią zdjęcia z okresu powojennego. Są to sceny z imprez okolicznościowych, organizowanych przez polskich kombatantów żyjących we Francji i Wielkiej Brytanii, pielęgnujących tradycje narodowe i manifestujących swoje przywiązanie do Polski. Ciekawie prezentują się także fotografie z okresu Solidarności, zarówno z wydarzeń z Polski, jak i tych mających miejsce poza jej granicami.

Ignacy Paderewski, 1890, Francja
 Napoleon Sarony

Niezwykle cenna jest bogata kolekcja orłów polskich z legendarnym orłem I Pułku Ułanów Legionów Polskich, tzw. „beliniackim”, orzełkami legionowymi oraz orzełkami Armii gen. Józefa Hallera i Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Bezcenną pamiątką jest szklany ryngraf patriotyczny z 1898 roku podarowany Państwu Bronisławie i Kazimierzowi Dłuskim czy orzeł ze sztandaru Armii Polskiej we Francji z1917 roku.

Wśród archiwaliów na szczególną uwagę zasługują odręczne pisma gen. Władysława Sikorskiego z września 1939 roku, odezwa Komitetu Organizacyjnego Gwardii Narodowej z1848 roku oraz oryginalna odezwa gen. Władysława Andersa do żołnierzy Armii Polskiej na Wschodzie z1943 roku.

Kolekcja plakatów obejmuje egzemplarze z lat 1917-1945, np.: afisz wzywający Polaków mieszkających w USA do wstępowania do Armii Polskiej we Francji, przedwojenny afisz reklamujący Polskę czy propagandowe plakaty z okresu II wojny światowej. Osobną grupę stanowi zbiór plakatu powojennego, m.in. afisz w języku francuskim wzywający do uwolnienia z więzienia kardynała Stefana Wyszyńskiego czy plakaty i ich projekty z okresu „Solidarności”.

Dużą grupę publikacji stanowią pozycje wydawane na Bliskim Wschodzie i dla żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie oraz polskich autorów emigracyjnych, często nieznanych wkraju. Prezentowane są również publikacje w języku francuskim dotyczące historii Polski z okresu od XVII do XX wieku.

Pożegnanie Księcia Poniatowskiego z rodziną, ok. 1820, Paryż, Francja
Muzeum Podkarpackie

W zbiorze znajdują się cenne grafiki, m.in. wizerunki: Marii Leszczyńskiej, Kazimierza Pułaskiego, Józefa Poniatowskiego, Józefa Dwernickiego i George Sand. Zbiór uzupełniają widoki miejscowości, m.in. Wieliczki, Lwowa czy Warszawy. Bardzo wartościowe są dzieła sztuki, tj.: obraz Stanisława Chlebowskiego „Sobieski pod Wiedniem”, rzeźba „Kosynier” czy porcelanowa figurka Józefa Piłsudskiego autorstwa Adama Siemaszko.

Osobną grupę stanowią medale, medaliony i plakiety, w tym najcenniejszy medalion wykonany na przełomie XVI i XVII wieku przedstawiający króla Zygmunta III Wazę. W skład kolekcji wchodzą medaliony i relief z wizerunkiem ukochanego kompozytora Polaków i Francuzów, Fryderyka Chopina.

Liczny jest unikatowy zbiór eksponatów należących do żołnierzy i kombatantów polskich, w tym mundury oraz pamiątki patriotyczne, także z okresu „Solidarności”.

WIĘCEJ INFORMACJI