List Fredry, obrazy Bieszczada. Nowe zabytki w Muzeum Podkarpackim
Kania
Muzeum Podkarpackie otrzymało cenny list od ks. prof. Marka Starowiejskiego w trakcie wernisażu wystawy malarskiej rodziny Starowiejskich. - Zawiera dwie strony. Na jednej jest to list z życzeniami napisany przez hrabiego Aleksandra Fredrę do nowo narodzonego Franciszka Starowiejskiego, synka jego ukochanej siostrzenicy. Natomiast druga strona to list jego żony, Zofii z Jabłonowskich, który zawiera życzenia i troskę w stosunku do siostrzenicy – mówi Paweł Kasprzyk z działu historycznego.
List o wartości 30 tys. zł jest datowany na 4 lipca 1850 roku i został napisany w Paryżu. W tym mieście schronienie znalazł syn Fredrów, Jan Aleksander po powstaniu węgierskim. Małżeństwo przebywało tam od 1850 do 1855 roku.
Dokument przechowała matka ks. Marka Starowiejskiego. - Zachował się wręcz w znakomitym stanie. Oprócz drobnego przetarcia, posiada sygnaturę herbu i jest dobrze czytelny. Część hrabiego sprawiła nam nieco trudności w odczytaniu, bo jego pismo było bardziej rozciągłe. List jego żony Zofii przeczytaliśmy bez problemu – mówi Paweł Kasprzyk.
- List znajdzie się na ekspozycji, może nie w formie oryginalnej, bo takich rzeczy nie wystawia się na długo ze względu na działanie światła. Być może jego treść zostanie opublikowana wraz z dokumentami z zamku odrzykońskiego – mówi Jan Gancarski, dyrektor Muzeum Podkarpackiego.
Drugim cennym nabytkiem są cztery olejne obrazy Seweryna Bieszczada, znanego krośnieńskiego malarza. Ich wartość to 110 tys. zł. Trafiły one do Muzeum postanowieniem Sądu Rejonowego w Krośnie z kwietnia tego roku. - Posiadamy w swoich zbiorach ponad 80 prac malarza – mówi Anna Guz, kierownik działu artystycznego. – To jest dla nas ogromny, cenny dar. Wszystkie cztery obrazy malarza są sygnowane. Pochodzą z rodziny Magdaleny Krukierek i były bezpośrednio kupowane u artysty.
Dla muzeum najcenniejszy jest obraz przedstawiający „Wjazd do Krosna”. Jest to widok naszego miasta od północnej strony ze sceną rodzajową pobierania wody z rzeki. - Prawdopodobnie możemy go datować po roku 1909, bo widzimy na nim kamienicę Zgoda, która powstała w latach 1908-1909. Nie ma też starej sygnaturki na kościele farnym – mówi Anna Guz. – Obraz jest w dobrym stanie. Widoczne są przedarcia płótna w centrum kompozycji na tle nieba i po prawej stronie u dołu.
Drugi obraz to „Zamek odrzykoński” (pocz. XX wieku), który przedstawia ruiny zamku Kamieniec. Trzecie dzieło to „Pożegnanie ułana z dziewczyną” (pocz. XX wieku) – motywy ułańskie często występowały w twórczości Bieszczada.
Ostatni obraz to „Pożar szybu naftowego” (pocz. XX wieku). - W tym momencie jesteśmy w trakcie odczytywania tabliczki na bramie wjazdowej do kopalni widocznej na obrazie. Możliwe, że będzie to w gminie Chorkówka. Musimy oczyścić obraz, żeby się przekonać, czy mamy rację – dodaje Anna Guz.
Oprócz tego Muzeum otrzymało również dary od prof. Macieja Ulińskiego z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie o łącznej wartości 16 tys. zł. Są to: akwarela Andrzeja Olesia „Dom Bilińskich w Kobylance” z 1925 roku, karykatura Mieczysława Sas Bilińskiego, dziadka darczyńcy żyjącego w latach 1895-1940, którą prof. Uliński otrzymał od nieżyjącego wuja, a także dwa obrazy malarza Henryka Uziembło: „Portret Mieczysława Sas Bilińskiego” i „Pejzaż naftowy”.
Drugi - zgodnie ze znajdującym się na odwrocie podpisem - przedstawia kopalnię TEPEGE „Kobylanka”. Obraz wisiał w gabinecie Mieczysława Sas Bilińskiego w TEPEGE. Przywiózł go z Krakowa z początkiem wojny, dokąd wysiedlili go Niemcy z powodu donosu, iż ukrył jakiś zapas ropy.
- Wszystkie obrazy zostaną poddane konserwacji. Dzieła Seweryna Bieszczada będą eksponowane na wystawie stałej, te związane z szybami naftowymi na wystawie lamp naftowych, pozostałe na wystawach czasowych – mówi Anna Guz.