Drugi park kulturowy? O tym marzą mieszkańcy osiedla Tysiąclecia
Kania
Osiedle Tysiąclecia jest najmniejsze i najstarsze w Krośnie, ale ma też najwięcej zachowanej architektury z minionych lat. Na początku lipca rada osiedla podjęła uchwałę, że chce w tej części miasta utworzyć park kulturowy. Wniosek w tej sprawie przekazali do magistratu i teraz czekają na decyzję prezydenta.
Radni zaproponowali, żeby parkiem były objęte ulice: Krakowska, Lewakowskiego, Tysiąclecia, Naftowa, Magurów, Mielczarskiego, Wyzwolenia, Wolności i Wróblewskiego. Ten teren może ulec zmianie. - Ochroną trzeba objąć miejsca, które wykazują duże wartości historyczne, poznawcze i artystyczne – mówi Marta Rymar, miejski konserwator zabytków. - Na osiedlu Tysiąclecia największą wartość ma poprzemysłowy obszar dawnego Krosna.
Strefą ochronną objęte zostałyby więc tereny dawnego dworca, zakłady do produkcji urządzeń dla przemysłu naftowego, zabytkowe wille wraz z ogrodami i bloki modernistyczne z lat 50., w których mieszkali robotnicy.
Oczekiwania
Radni i mieszkańcy mają nadzieję, że dzięki parkowi ochronią przestrzeń, w której żyją. - Mieszkam tutaj od ponad 70 lat – mówi Krystyna Kogut, mieszkanka osiedla. - Kocham to miasto i chciałabym, żeby zabytki osiedla Tysiąclecia zachowały się dla kolejnych pokoleń. Chciałabym, żeby było ładnie i estetycznie.
Radni liczą, że:
- chaotycznie rozmieszczone i nieestetyczne reklamy na elewacjach i ogrodzeniach będą uporządkowane,
- uporządkowane zostaną okolice dworca wraz z przydrożnymi budkami, gdzie sprzedawane są hamburgery, owoce, czy warzywa,
- zostaną utworzone nowe miejsca wypoczynku i rekreacji, nowe chodniki i place zabaw,
- niektóre budynki zostaną wyremontowane,
- zostanie stworzony system informacji wizualnej dla turystów, ścieżek i szlaków.
Chcą, żeby było czysto, schludnie i ładnie. Pewne jest też to, że utworzenie takiego parku na osiedlu ułatwi pozyskiwanie pieniędzy na te cele.
Trzeba jednak pamiętać, że park kulturowy to nie tylko same zalety, ale również ograniczenia. Dlatego jeśli prezydent i radni miejscy dadzą zielone światło dla jego powstania, to zostaną ogłoszone konsultacje społeczne na temat zasad, które będą obowiązywały na terenie parku.
Bowiem do zrealizowania celu będzie potrzebna akceptacja mieszkańców, którzy będą mieli do wypełnienia ankietę, czy są za, czy przeciwko utworzeniu parku. W tym czasie będą też mogli zgłaszać swoje uwagi i wątpliwości.
Ocalić od zapomnienia
Ochrona osiedla Tysiąclecia będzie wyglądała inaczej niż Wzgórza Staromiejskiego ze względu na specyfikę terenu. Na przykład miejsca parkingowe nie zostaną zlikwidowane, ale uporządkowane, skwerki i zieleńce - zrewitalizowane. - Musimy ten park tak utworzyć, żeby nie blokować mieszkańcom i inwestorom rozwoju tej dzielnicy. Nie możemy tutaj zrobić skansenu – mówi Marta Rymar.
Osiedle Tysiąclecia tworzy bogatą i cenną historię Krosna. Powstało pod koniec XIX wieku, kiedy wybudowano dworzec. Pojawiły się tutaj zakłady rzemieślnicze, sklepiki, usługi, szkoły, dom kultury, poczta, teren rafineryjny, teren przemysłowy. - To osiedle jest troszeczkę zapomniane i nieeksponowane, ale jest ważnym miejscem dla miasta pod względem historycznym i edukacyjnym – mówi Marta Rymar.
- Sądzimy, że tę zabudowę, tę architekturę po prostu warto chronić, pokazywać i ocalić od zapomnienia – mówi Michalina Filipczak, przewodnicząca rady osiedla.
Jeżeli prezydent i radni przychylą się do prośby rady osiedla i jeśli sami mieszkańcy się na to zgodzą, to utworzenie parku powinno zakończyć się pod koniec pierwszej połowy przyszłego roku. Uchwała o parku kulturowym byłaby dokumentem otwartym, co oznacza, że można byłoby wprowadzać w niej zmiany.