Zabezpieczono historyczne dokumenty miasta
Portalu
Muzeum Podkarpackie w Krośnie posiada w swoich zbiorach 55 dokumentów królewskich nadanych Krosnu przez kolejnych władców od XIV do XVIII wieku. Najstarszy, oryginalny dokument datowany na 1399 r. pochodzi z kancelarii Władysława Jagiełły, a ostatni został wydany przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1765 r. - Przez pryzmat przywilejów królewskich wydanych dla Krosna można poznawać dzieje miasta i jego mieszkańców, gdyż regulowały one wiele dziedzin życia gospodarczego i społecznego - wyjaśnia Wiesław Syrek, kierownik działu historycznego Muzeum Podkarpackiego w Krośnie.
- Dokument Władysława Jagiełły z 1399 r. Król daje Piotrowi Falkowskiemu wieś Szczepańcową z określeniem obowiązków właściciela.
- Dokument Władysława Jagiełły z 1399 r. Przywilej dla mieszczan krośnieńskich w sprawach kupieckich.
- Dokument Władysława Jagiełły z 1400 r. Król daje miastu Krosnu wszystkie łany należące do wsi Szczepańcowa z pozostawieniem 4 łanów właścicielowi wsi Piotrowi Falkowskiemu.
- Dokument Kazimierza Jagiellończyka z 1461 r. Zawiera pozwolenie na założenie wodociągu w Krośnie.
- Dokument wojewody i kasztelana sandomierskiego Mikołaja z Kamieńca w sprawie długu Jana Targowickiego z 1506 r.
- Dokument Zygmunta Starego z 1511 r. Zezwolenie na wykup przez mieszczan krośnieńskich młyna na Wisłoku.
- Dokument Zygmunta Starego z 1512 r. Zezwolenie na wykup przez miasto młyna.
- Dokument Zygmunta Augusta z 1550 r. Rozstrzygnięcie w sprawie sporu pomiędzy kaznodzieją Wawrzyńcem a miastem.
- Dokument Henryka Walezego z 1574 r. Poświadczenie złożenia przez mieszczan przysięgi na wierność monarsze.
- Dokument Stefana Batorego z 1585 r. Potwierdzenie przywilejów cechu szewców.
- Dokument Zygmunta Wazy z 1618 r. Ustanowienie w Krośnie dwóch jarmarków rocznie.
- Dokument Władysława IV z 1646 r. Zezwolenie na poprawę murów i wież miejskich.
- Dokument Jana Sobieskiego z 1676 r. Potwierdzenie wszystkich przywilejów dla miasta.
- Dokument Stanisława Augusta z 1765 r. Potwierdzenie poprzednich przywilejów dla miasta.
Dokumenty przetrwały okres zaboru austriackiego oraz dwie wojny światowe. Zostały przekazane z archiwum miejskiego do Muzeum w Krośnie w latach 50-tych XX w. Są jednymi z nielicznych źródeł dotyczących historii Krosna w czasach przedrozbiorowych, zarazem jedynym tego typu zbiorem w tej części województwa podkarpackiego. - Cieszy się on dużym zainteresowaniem historyków, a także mieszkańców i młodzieży szkolnej. Potwierdzała to wysoka frekwencja na wystawach - mówi Wiesław Syrek.
Stan zachowania dokumentów wymagał jednak pilnych prac konserwatorskich, a także odpowiedniego ich zabezpieczenia podczas przechowywania. Brak własnej pracowni konserwacji papieru oraz wysokie koszty przedsięwzięcia spowodowały, że jego realizacja była możliwa jedynie dzięki wsparciu finansowemu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Prace konserwatorskie rozpoczęły się w czerwcu br. i trwały blisko pół roku. Wykonywano je w Krakowie. - Zabezpieczenie pergaminu i pieczęci polegały na dezynfekcji dokumentów, oczyszczeniu lica i odwrotu obiektów, uzupełnieniu ubytków, scaleniu kolorystycznym oraz uelastycznieniu dokumentów - wyjaśnia Wiesław Syrek. - Oprócz tych specjalistycznych prac konserwatorskich wykonawca opakował dokumenty w koszulki z papieru bezkwasowego, umieścił je w pudłach i teczkach zabezpieczających. Wykonano również dokumentację fotograficzną wraz z opisem przed i po konserwacji - dodaje.
Koszt konserwacji dokumentów przekroczył 50 tys. zł. Dofinansowanie z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego wyniosło 88 procent.
W przyszłości, po zeskanowaniu zbioru, można go będzie w większym stopniu wykorzystywać w edukacji młodzieży szkolnej. Również stała ekspozycja muzealna "Z dziejów Krosna i regionu" może być wzbogacona o prezentację kopii odnowionych dokumentów. Zwieńczeniem całego przedsięwzięcia będzie wydanie albumu prezentującego odnowione dokumenty wraz z tłumaczeniami.