Pierwsza Międzynarodowa Noc Nietoperzy w Polsce odbyła się w 1995 roku, zorganizował ją prof. Bronisław W. Wołoszyn, kierownik Centrum Informacji Chiropterologicznej Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN w Krakowie. Noc Nietoperzy w Polsce kilka lat później przejął Zespół Karpackich Parków Krajobrazowych w Krośnie.
W tym roku spotkanie to odbędzie się już po raz dziesiąty (28.09). Będzie miało miejsce w Czarnorzekach, na terenie Czarnorzecko-Strzyżowskiego Parku Krajobrazowego. Na imprezę zapraszają Podkarpacki Oddział Wojewódzki Stowarzyszenia Współpracy Polska-Wschód, Zespół Karpackich Parków Krajobrazowych, Lasy Państwowe oraz wójt Korczyny.
Wszystkie nietoperze są owadożerne i odgrywają bardzo ważną i pożyteczną rolę w przyrodzie. To nasi sprzymierzeńcy w walce ze szkodliwymi owadami. - Nietoperze zjadają przede wszystkim komary. W ciągu jednego wieczoru nietoperz może ich zjeść 1,5 tysiąca - mówi Stanisław Jucha, prezes Stowarzyszenia Polska-Wschód w Krośnie. Średniej wielkości nietoperz w ciągu jednego sezonu łowi ponad jeden kilogram owadów.
- We Włoszech w jednej z sieci handlowych wprowadzono do sprzedaży budki dla nietoperzy. Tylko w jeden dzień sprzedano ich 12 tysięcy sztuk. Dzięki temu mieszkańcy poradzili sobie z komarami. Zamiast zatruwać środowisko środkami chemicznymi lepiej w miejscach, gdzie jest sporo komarów zainstalować budki dla nietoperzy - dodaje Jucha.
Przykłady z Włoch powoli przenoszone są także na polski grunt. Władze podczęstochowskiego Lelowa także "zatrudniły" do walki z komarami nietoperze. Zakupiono tam 50 specjalnych budek, które następnie zostały sprzedane po symbolicznej złotówce mieszkańcom.
Nietoperze budzą jednak w ludziach lęk. Głównie ze względu na to, że wiedza o nich i ich trybie życia nie jest powszechna. - To zabobony, że nietoperze wysysają krew albo wplątują się we włosy. Takich przypadków nigdy nie stwierdzono - podkreśla Stanisław Jucha. Nietoperze nawet w zupełnych ciemnościach nie tracą orientacji. To zasługa echolokacji, czyli wysyłaniu fali ultradźwiękowej i odbieraniu jej echa, które niesie informacje o bliskości i kształcie przedmiotów. - Nietoperze w parkach mogą być też atrakcją i nie ma powodów, by się ich bać, bo 4-gramowe zwierzątka nie zrobią nikomu żadnej krzywdy - przekonuje Stanisław Jucha.
- Sporo nietoperzy można zaobserwować w pobliżu kościołów. Największe ich skupisko jest w Czarnorzekach. Ale także w Jaśliskim Parku Krajobrazowym - dodaje Tomasz Biały p.o. dyrektora Zespołu Karpackich Parków Krajobrazowych w Krośnie
Tegoroczna Noc Nietoperzy odbędzie się pod hasłem "Nietoperze potrzebują przyjaciół". W większości krajów Europy nietoperze podlegają ochronie (w Polsce od 1952 roku). Objęcie ochroną prawną nie chroni jednak nietoperzy dostatecznie, niemal wszystkie gatunki są zagrożone wyginięciem. Największym ich wrogiem jest człowiek i stworzona przez niego cywilizacja, chemizacja środowiska, ale też likwidacja ich kryjówek.
- Bardzo często dostaję sygnały o niszczeniu gniazd nietoperzy - zdradza organizator: - Przykład z ul. Mickiewicza - gdy ocieplano jeden z wieżowców wytępiono nietoperze zamieszkujące piwnice. W kotłowni jednego z domów zdrojowych w Iwoniczu też nietoperze wygoniono. Ktoś inny opowiadał, jak w jednym z domów zostały uśmiercone gaśnicą.
Aby uniknąć takich sytuacji w przyszłości, kluczowe znaczenie ma edukacja i zabiegi na rzecz ochrony wszystkich gatunków nietoperzy, ochrony siedlisk i miejsc zimowej hibernacji. - Nietoperze szykują się do snu zimowego. Przez pół roku będą spały. Nie można ich wybudzać, bo stracą energię zmagazynowaną na zimę, bo wtedy nie mają się czym żywić, jest brak owadów - przestrzega Stanisław Jucha. - W Czarnorzekach znajduje się kilka jaskiń - sztolni. Jedna z nich jest łatwo dostępna dla ludzi. Podczas Nocy Nietoperzy w sposób symboliczny chcemy zamknąć kratą jedną ze sztolni. Nietoperze mogą się z niej wydostać i do niej wlatywać, ale chodzi o to, by człowiek nie przeszkadzał im w śnie.
Udział w wydarzeniu może wziąć każdy zainteresowany tematyką nietoperzy, ale także ci, którzy piątkowy wieczór chcą spędzić na ścieżkach przyrodniczych Czarnorzek.
Zbiórka uczestników o godz. 16.00 w sali Domu Ludowego w Czarnorzekach. Po części oficjalnej, podczas której wystąpią m.in. prof. Bronisław W. Wołoszyn, dr Edward Marszałek, Jan Stachyrak, nastąpi spotkanie w plenerze. Uczestnicy w grupach przejdą ścieżką Strzelnica - Sucha Góra, ścieżką do źródła Mieczysław i spotkają się przy tzw. Sztolni nad Czają. Po obserwacji nietoperzy spotkanie będzie kontynuowane przy ognisku.
Należy zabrać ze sobą latarki oraz obuwie turystyczne i ciepłą odzież. Wstęp wolny.