Jan Winiarski patronem miłośników gwiazd

Redakcja Portalu

Obserwatorium w "Koperniku" - w szkole, w której za sprawą Jana Winiarskiego zawiązał się krośnieński oddział Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii

Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii istnieje w Polsce od 1919 roku. Jest jednym z najstarszych istniejących stowarzyszeń w kraju. Zrzesza osoby zainteresowane astronomią, popularyzujące tę naukę.

W tym roku mija 60 lat od założenia Oddziału Krośnieńskiego Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii. Wydarzenie to związane jest z nieżyjącym już Janem Winiarskim (1899-1991) - to z jego inicjatywy, 15 maja 1953 roku, doszło do zebrania członków-założycieli w budynku Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika. Z okazji okrągłej rocznicy, na mocy uchwały zarządu oddziału PTMA w Krośnie (16.02.2013) Jan Winiarski stał się jego patronem.

Jan Winiarski przez wielu zwany był miejscowym Kopernikiem

Jan Winiarski był astronomem amatorem. Urodzony w Korczynie od młodzieńczych lat interesował się astronomią. W latach trzydziestych XX wieku należał do Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Astronomii (dawna nazwa PTMA) odział we Lwowie. W okresie międzywojennym był nauczycielem w miejscowościach koło Krosna, gdzie dawał się poznać jako niezłomny popularyzator astronomii. Po założeniu oddziału PTMA w Krośnie, był członkiem zarządu oddziału, wiceprezesem, a od 1968 roku jego prezesem.

To m.in. dzięki Janowi Winiarskiemu I LO w Krośnie nosi imię Mikołaja Kopernika

Jan Winiarski zajmował się obserwacjami zaćmień Słońca i Księżyca, zakryciami gwiazd przez Księżyc. W latach 30. obserwował gwiazdy zmienne. Największą jednak pasją Jana Winiarskiego była popularyzacja astronomii. W latach 1953-1980 przeprowadził 200 publicznych pokazów nieba, w których wzięło udział około 15 tysięcy osób. Pokazy nieba przeprowadzał na krośnieńskim Rynku oraz z w okolicznych miejscowościach. W ten sposób zapamiętało go wielu krośnian.

Budowa obserwatorium w I LO im. Mikołaja Kopernika. Zostało otwarte 1 września 1993 roku

Pod koniec lat 70. Jan Winiarski zgromadził i przeszkolił grupę młodzieży zainteresowaną astronomią. Ludzie ci sprawili, że pod względem obserwacji zakryciowych oddział krośnieński PTMA był w czołówce obserwatorów w Polsce.

W 1973 roku obchodzono w Polsce Rok Kopernikowski. Jan Winiarski był inicjatorem budowy pomnika Mikołaja Kopernika w Krośnie.

Próbę powrotu do tradycji publicznych obserwacji astronomicznych podjęło w 2009 roku Muzeum Rzemiosła w Krośnie

W krośnieńskim oddziale działało wielu znanych krośnian: historyk i nauczyciel Augustyn Mazurkiewicz (prezes PTMA w Krośnie w latach 1957 - 1968), Władysław Gonet, Jan Gonet (optyk), Leon Drozd (fotograf), profesorowie I LO: Marian Kowalik, Seweryn Kunc (inicjator budowy obserwatorium astronomicznego) w budynku I LO), Roman Mazur.