Polska Kronika Filmowa o Krośnie. Piekarnia, buty i balkonowe życie
Portalu
Polska Kronika Filmowa
Był to cotygodniowy magazyn filmowy, który rejestrował najważniejsze wydarzenia w kraju. Kronika była emitowana w kinach w latach 1944 -1994. Wyświetlano ją przed projekcją filmu. Obecnie materiały są dostępne na platformie streamingowej 35mm.online. Oprócz starych filmów i programów trafiło tam m.in. ponad 3 000 odcinków PKF. Znaleźliśmy kilkanaście, w których jest mowa o naszym mieście lub najbliższych okolicach.
Restauracja i piekarnia w Rynku
W jednym z odcinków z 1980 roku filmowcy zabierają widzów do zabytkowej kamienicy Wójtowskiej przy krośnieńskim Rynku. W budynku od strony ul. Spółdzielczej mieściła się na parterze piekarnia, a od strony Rynku w piwnicy restauracja.
Na filmie możemy zobaczyć, jak niegdyś wyglądało wypiekanie pieczywa oraz wnętrze restauracji. - Mimo wielu przeróbek przez te wszystkie stulecia kamienica zachowała renesansowy styl. Dziś jest tu piekarnia. Cieszy się wielkim powodzeniem - słyszymy na filmie. - Nad wypiekiem czuwa pan Józef Guzik, piekarz z zawodu, ale także miłośnik sztuki i konserwator zabytku. Na dole w autentycznej gotyckiej piwnicy mieści się restauracja. W przytulnym wnętrzu serwuje się dania staropolskiej kuchni.
Na filmie widzimy również zdjęcia kamienicy Wójtowskiej z lat 50. XX wieku i dowiadujemy się, kto zajął się remontem obiektu. - Miasto próbowało ratować budynek, ale bezskutecznie. Wtedy pan Józef z rodziną przystąpił do odnawiania kamienicy. Włożyli wiele serca, wysiłku i pieniędzy.
O to, jak wspomina wizytę filmowców Polskiej Kroniki Filmowej, zapytaliśmy głównego bohatera nagrania - Józefa Guzika. - Kawał historii! To była mała piekarnia z ceglanym piecem. Pamiętam kolejki pod sklepem. Wtedy 1,5 kg chleba Sandomierskiego kosztowało 8 zł. Natomiast restauracja przyciągała klientów, miała bardzo dobre zyski. Ludzie przychodzili przede wszystkim na placki po węgiersku. Jedliśmy je w Przemyślu i stamtąd ściągnęliśmy recepturę. To było pierwsze danie, które sprzedawało się w dużych ilościach. Satysfakcja była duża, to były dobre czasy - opowiada piekarz.
Fabryka Obuwia Sportowego "Fabos"
Kolejny odcinek Polskiej Kroniki Filmowej to wizyta w legendarnej Fabryce Obuwia Sportowego "Fabos", która w Krośnie istniała od 1944 roku i jako jedyny w Polsce wytwarzał obuwie narciarskie i łyżwiarskie. Zakład produkował obuwie do jazdy figurowej na lodzie, hokejowe, narciarskie biegowe, zjazdowe, turystyczne i treningowe.
Dzięki filmowcom możemy podglądnąć pracowników fabryki, jak tworzą obuwie sportowe, a także zobaczyć gotowe produkty "Fabosa" - buty i piłki. - Takich fabryk chcielibyśmy mieć jak najwięcej. Produkcja zarówno na zyskowny eksport, jak i na potrzeby rynku krajowego. Piłki z Krosna - poszukiwane przez młodzież sportową i przez zawodowców. Kontrola jakości butów łyżwiarskich. W przeddzień sezonu zimowego trudno nastarczyć zamówienia handlu. I w tej dziedzine nastąpiła specjalizacja. Specjalne buty otrzymują alpiniści, wyruszający na zdobycie Everestu - słyszymy na nagraniu.
Balkonowe życie
Inna kronika opowiada o codziennych kłopotach mieszkańców Krośnieńskiej Spółdzielni Mieszkaniowej „Jutrzenka”. Na filmie możemy zobaczyć bloki na ulicach Magurów i Wróblewskiego z wywieszonym praniem, osiedlowe murale z hasłami czy stare samochody. Mieszkańcy skarżą się na brak suszarni, a lokatorzy muszą wystawiać wyprane ubrania na balkonie, co przeszkadza innym.
- Mieszkam w bloku, w którym powinna się znajdować suszarnia oraz pralnia. Są dwie, jedna jest wolna, a druga zajęta przez spółdzielnię - ma być w niej pracownia plastyczna. Z tego nie korzysta ani spółdzielnia, ani mieszkańcy - skarży się jeden z lokatorów, a inna pani dodaje: - Brzydko to wygląda, jak u cyganów.
Huta Szkła "Krosno"
Hucie Szkła "Krosno" poświęcono uwagę w kilku odcinkach Polskiej Kroniki Filmowej. Dzięki filmowcom podglądamy pracę mężczyzn i kobiet w zakładzie, a także nowoczesne jak na tamte czasy maszyny (lata 50-60 XX wieku). - Specjalność ta wymaga od robotnika nie tylko zdrowych płuc, ale wielkiej sprawności technicznej. Praca kobiet jest dużo lżejsza i przyjemniejsza. Gotowe naczynia szklane są misternie szlifowane, póki nie nabiorą właściwej formy - słyszymy na jednym z filmów.
Na innym dowiadujemy się, ile osób pracowało w hucie w 1976 roku. - Już ponad 50 lat temu w Krośnie powstała niewielka huta szkła. Dzisiaj pracuje tutaj cały kombinat zatrudniający ponad 6 tys. osób. Krosno stało się stolicą naszego przemysłu szklarskiego. Szczególnie cenione są w kraju i za granicą szkła, dzbany i kielichy, które w dobie produkcji masowej zachowały cechy rękodzieła lub wręcz artystycznego rzemiosła. 60 procent polskiego eksportu w tej dziedzinie pochodzi z Krosna.
Natomiast w innej kronice słyszymy: - Zamiast sześciu to osiem godzin dziennie pracują wydziały formowania i obróbki szkła. Załoga krośnieńskich hut wyprodukuje dodatkowo 115 ton wyrobów potrzebnych w domu i w przemyśle. O asortymencie ponad planowej produkcji zadecydowały zatrudnione w hucie kobiety. Potrzeba więcej ładnych i tanich wyrobów, tych popularnych używanych na co dzień oraz tych, które stanowią ozdobę naszych mieszkań.
Kilka fragmentów o Krośnie:
- Restauracja i piekarnia w rynku (1980)
- Fabryka butów Fabos (1980)
- Wędrówki po kraju - Huta Szkła (1946)
- Huta Szkła (1959)
- Szkło z Krosna (1976)
- Dmuchacze (1965)
- Huta Szkła (1971)
- Włókno szklane (1972)
- Szkło z Krosna (1972)
- Szkło z Krosna (1977)
- Koncert wsród lamp (1980)
- Kopalnie i rafinerie nafty w rejonie Krosna (1946)
- Pa pa pa start! (1963)
- Zimowe zawody o Złoty Krążek (1979)
- Balkonowe życie (1980)
(fragmenty o Krośnie można łatwo znaleźć, korzystając z linku "TEMATY" pod filmem i klikając w interesującą część)